Tóm tắt Tiền Bạc Và Lý Trí - Dan Ariely, Jeff Kreisler

             

Tiền bạc và lý trí -Dollars And Sense giải thích lý do tại sao việc quản lý tiền bạc lại khó khăn đến vậy và hướng dẫn bạn cách chống lại những sai lầm và ham muốn tự nhiên để có thể quản lý tiền bạc theo cách tốt hơn.

Hầu hết chúng ta đều thích nghĩ rằng mình giỏi quản lý tiền bạc. Chúng ta có thể lập ngân sách, tiết kiệm và đầu tư. Nhưng phần lớn thời gian chúng ta dành cho trái tim nhiều hơn là lý trí. Đôi khi chúng ta là kẻ thù tồi tệ nhất của chính mình khi nói đến tiền bạc. Khi giải quyết vấn đề tiền bạc, con người thường phi lý trí.

Hầu hết chúng ta đều sẵn sàng lái xe ra xa một chút để có được mức giá tốt hơn khi cần đổ xăng cho xe. Giá rẻ hơn ba xu cho mỗi gallon thêm,việc này liệu có đúng không? Giả sử bạn có bình xăng trung bình là 15 gallon. "Số tiền tiết kiệm" đó lên tới tổng cộng 45 xu, một phần trong số đó đã được chi cho việc đổ xăng! Số tiền đó không đáng để mất thêm thời gian và công sức.

Vì một lý do nào đó, chúng ta thích cảm thấy mình đang có được mức giá tốt nhất. Giống như chúng ta thông minh trong việc quản lý tiền bạc, ngay cả khi phép tính không hợp lý.

Tiền bạc và lý trí làm sáng tỏ nhiều quyết định sai lầm về tiền bạc của chúng ta. Dù bạn nghĩ mình khôn ngoan với tiền bạc đến đâu, bạn chắc chắn đang kiếm được một ít.

Dan Ariely là giáo sư tâm lý học và kinh tế học, đồng thời là tác giả của những cuốn sách bán chạy khác về hành vi con người. Jeff Kreisler là cựu luật sư, người sử dụng sự hài hước và châm biếm để thúc đẩy thói quen tài chính tốt. Hai tác giả cùng nhau mang đến góc nhìn hài hước, nhẹ nhàng về cách chúng ta đưa ra những quyết định ngớ ngẩn với tiền bạc và những gì chúng ta có thể làm về vấn đề này.

Dưới đây là 3 bài học tác động mạnh nhất từ cuốn sách:

1.          Những đặc điểm cơ bản của con người khiến việc quản lý tiền bạc của chúng ta trở nên khó khăn.

2.          Sử dụng kết nối cảm xúc và "Hợp đồng Ulysses" để tăng cường khả năng tự kiểm soát của bạn.

3.          Loại bỏ ngân sách phức tạp của bạn và tạo ra một ngân sách đơn giản.

Hãy cùng tìm cách để cải thiện khả năng quản lý tiền bạc!

Bài học 1: Bản chất con người khiến chúng ta khó quản lý tốt về tiền bạc.

Khi nói đến việc chi tiêu, chúng ta thường không cân nhắc đến các phương án thay thế. Khi mua một thứ gì đó, chúng ta hiếm khi dừng lại để nghĩ xem mình có thể mua gì khác bằng số tiền đó. Trong kinh tế học, điều này còn được gọi là "chi phí cơ hội". Ví dụ, khi bạn mua một chiếc ô tô mới, bạn nên dừng lại để cân nhắc những thứ bạn có thể từ bỏ khi mua nó, chẳng hạn như một kỳ nghỉ tuyệt vời. Nhiều người không làm điều này khi mua hàng theo cảm tính, và điều đó khiến họ phải trả giá sau này. 

Tín hiệu quét não khi nghiên cứu cho thấy việc chi tiền gây ra phản ứng đau đớn. Các công ty lớn biết và tận dụng điều này bằng cách làm cho việc mua hàng trở nên dễ dàng nhất có thể. Họ tăng thời gian giữa lúc thanh toán và lúc tiêu dùng và tặng chúng ta điểm hoặc dặm bay cho lần mua hàng của chúng ta.

Bản thân chúng ta cũng tự làm giảm nỗi đau. Chúng ta thích sử dụng thẻ tín dụng để chi tiêu số tiền mà mình không có, với mục đích trả sau. Nếu bạn đã từng đọc cuốn sách The Total Money Makeover của Dave Ramsey, bạn sẽ biết rằng đây thường là một ý tưởng tồi tệ nếu bạn muốn tích lũy của cải.

Ngôn ngữ cũng đóng vai trò thuyết phục chúng ta chi tiêu. Một nghiên cứu đã đưa ra cho mọi người hai lựa chọn: sống với mức lương ít hơn 20% hoặc sống bằng 80% mức lương hiện tại. Mọi người thoải mái hơn nhiều với lựa chọn thứ hai, mặc dù hai lựa chọn này hoàn toàn giống nhau. Tương tự như vậy, mọi người có xu hướng chi nhiều tiền hơn cho các sản phẩm có tên gọi lạ mắt. Khi những từ như "thợ thủ công" được sử dụng để mô tả bánh mì, mọi người cảm thấy nó có giá trị hơn.

Bài học 2: Kiểm soát thói quen chi tiêu của bạn bằng cách tạo ra các kết nối cảm xúc và "Hợp đồng Ulysses".

Các nghiên cứu cho thấy có tới 26% người từ 50-64 tuổi không tiết kiệm được bất cứ thứ gì cho thời kỳ nghỉ hưu. Tiết kiệm trong thời gian dài là một vấn đề lớn đối với nhiều người. Tại sao lại như vậy? Bởi vì rất khó để kết nối với tương lai xa xôi về mặt cảm xúc.

Chìa khóa để chống lại điều này là tưởng tượng bản thân tương lai của chúng ta sẽ làm những điều tuyệt vời khi nghỉ hưu và cảm ơn bản thân trong quá khứ. Nghe có vẻ ngớ ngẩn, nhưng bài tập này giúp chúng ta kết nối cảm xúc với tương lai của mình. Một chiến lược đã được thử nghiệm và chứng minh là có các tài khoản tiết kiệm tự động như 401k để về cơ bản chúng ta "giấu" tiền khỏi chính mình.

Trong câu chuyện huyền thoại về người anh hùng Hy Lạp Ulysses, để vượt qua những nàng tiên cá chết chóc với âm nhạc quyến rũ của họ, Ulysses đã yêu cầu thủy thủ đoàn trói anh ta vào cột buồm của con tàu. Tương tự như vậy, "Hợp đồng Ulysses" là một cách chúng ta tránh những cám dỗ tiêu cực trong cuộc sống bằng cách thiết lập một hệ thống hoặc quy trình khiến bạn không thể sa vào cám dỗ. Một ví dụ về điều này là nếu bạn không giỏi chi tiêu bằng thẻ tín dụng, hãy vứt chúng đi và bắt đầu chỉ sử dụng thẻ ghi nợ hoặc tiền mặt. Và như chúng ta đã biết trước đây, điều này sẽ khiến việc chi tiêu trở nên khó chịu hơn, điều này rất tốt cho ví tiền của bạn.

Bài học 3: Bỏ qua ngân sách phức tạp, chọn một ngân sách đơn giản hơn.

Thay vì xây dựng một kế hoạch ngân sách phức tạp như nhiều nguồn tài chính nêu ra, các tác giả đã chọn một lựa chọn đơn giản hơn. Họ biết rằng hành động lập ngân sách về bản chất là phi lý, nhưng "giống như kế toán doanh nghiệp, nó có thể hữu ích nếu được sử dụng một cách thận trọng". Vấn đề là chúng ta có thể tự lừa dối mình bằng nó, nếu sự cân bằng tài khoản tinh thần của chúng ta trở nên quá sáng tạo.

Mọi người thường từ bỏ các ngân sách phức tạp, giống như chế độ ăn kiêng khó khăn, vì chúng quá khó để duy trì. Thay vào đó, hãy thiết lập một ngân sách thoải mái nhưng thận trọng để chi tiêu tùy ý cho những thứ không cần thiết và tuân thủ theo ngân sách đó. Mỗi tuần, bạn có thể nạp tiền vào thẻ tín dụng trả trước và tuân thủ số tiền được phép mà không phải lo lắng.

 Không giống như nhiều cuốn sách tài chính khác có thể khiến bạn buồn ngủ, “Tiền bạc và lý trí” chắc chắn sẽ khiến bạn cười và luôn hứng thú. Cuốn sách này vui nhộn và sảng khoái, phong cách viết sách của tác giả không quá nghiêm túc. Bên cạnh việc là một cuốn sách thú vị để đọc, việc tìm hiểu nhiều nguyên tắc tâm lý đằng sau cách chúng ta chi tiêu cũng thực sự thú vị. Nếu muốn tốt hơn, chúng ta cần phải thừa nhận những sự thật cơ bản này.